هیرسوتیسم (hirsutism) عارضه‌اى است که در آن رشد بیش از حد مو در صورت و بدن وجود دارد. گرچه این عارضه ممکن است هم در آقایان و هم در خانم ها رخ دهد، اما معمولا تنها مشکل خانم ها محسوب مى‌شود.

خانم های مبتلا به هیرسوتیسم موهاى تیره و ضخیمى بر روى صورت، قفسه سینه، شکم و پشت دارند.

این موهاى ضخیم و تیره با موهایى که خانم ها به طور معمول بر روى لب فوقانى، چانه یا شکم دارند، تفاوت دارند.

هیرسوتیسم در خانم ها ممکن است ناشى از حساسیت بیش از حد پیاز مو به هورمون‌هاى مردانه یا آندروژن‌ها باشد (در بدن خانم ها در شرایط عادى، اندکى آندروژن وجود دارد).

یا این که به علت ترشح غیر طبیعى مقادیر زیاد آندروژن‌ها باشد. تولید زیاد آندروژن در بدن یک خانم ممکن است به علت یک غده یا تومور ترشح کننده هورمون مردانه، یا به طور شایع تر به علت بیمارى" تخمدان چند کیستی" (PCO) باشد.

برخى از داروها نیز مى‌توانند هیرسوتیسم ایجاد کنند؛ از جمله قرص‌هاى ضد باردارى خوراکى، هورمو‌ن‌ها و استروئیدهاى آنابولیک.همچنین پس از یائسگى هیرسوتیسم در خانم ها عارضه شایعى است.

به نظر می‌رسد که هیرسوتیسم داراى یک زمینه خانوادگى هم باشد.در صورت ابتلا به هیرسوتیسم پزشک ممکن است آزمایش هایى از شما به عمل آورد تا علت آن را کشف کند.

راه های مختلفی برای رفع موهای زائد صورت و بدن وجود دارد. یکی از این راه ها، استفاده از کرم های موبر است.

دکتر محمد شیزرپور به سئوالات زیر درباره ی کرم های موبر پاسخ می دهد.

از کرم موبر برای رفع موهای زائد کدام قسمت های بدن استفاده می شوند؟

از کرم های موبر می توان برای از بین بردن موهای تمامی قسمت های بدن می توان استفاده کرد.

بیشتر خانم ها از کرم موبر باید استفاده کنند یا آقایان؟ چرا؟

کرم موبر، موها را در سطحی پایین تر از تیغ قطع می کنند. لذا موها کمی دیرتر در می آیند و بر خلاف تیغ، نوک موها پس از اصلاح تیز نمی شود و پوست نرم تر خواهد بود. بنابراین کرم های موبر برای از بین بردن موهای زاید صورت خانم ها مناسب ترند.

البته در آقایانی که موهای زبر در ناحیه گردن داشته و با اصلاح مشکل دارند، کرم های موبر جایگزین خوبی برای اصلاح هستند.برداشتن موهای زاید دیگر قسمت های بدن با کرم موبر در زنان و مردان تفاوتی ندارد.

آیا از این کرم های موبر کودکان و نوجوانان هم می توانند استفاده کنند؟ چرا؟

استفاده از کرم های موبر در کودکان ضرورتی ندارد، زیرا در سنین کودکی موی زایدی وجود ندارد که بخواهیم آن را برطرف کنیم. به علاوه این که پوست کودکان لطیف و حساس بوده و امکان آسیب پوستی در آن ها بیشتر است.

استفاده از  کرم های موبر در نوجوانان بعد از سن بلوغ بلامانع است. بعد از سن بلوغ با درآمدن موهای زاید در ناحیه زیر بغل و تناسلی، در صورت تمایل می توان از کرم موبر برای از بین بردن موهای زاید این نواحی استفاده کرد.

روش استفاده از کرم های موبر چگونه است؟

باید مقدار کافی از کرم موبر را به ناحیه مودار که خشک و تمیز باشد مالید و پس از گذشت مدت زمان معینی آن را با آب گرم شست. 

مقدار کرم موبر باید کافی باشد، طوری که تمامی سطوح موها پوشیده شود. ناحیه باید خشک و تمیز باشد. اگر ناحیه ی مودار در اثر تعریق خیس بوده یا از قبل آغشته به کرم یا روغن باشد، کرم موبر به خوبی تاثیر نخواهد کرد.

ترکیب کرم های موبر چیست؟

مواد اصلی کرم های موبر، سدیم تیوگلیکولات و کلسیم هیدرواکسید (نوعی باز) است.

ماده اصلی تشکیل دهنده ی مو کراتین است. کرم های موبر ماده کراتین را حل می کنند. این کار را با حل کردن پیوندهای شیمیایی سولفور درون کراتین انجام می دهند. 

به این ترتیب منجر به شکسته شدن و کنده شدن مو می شوند.لایه سطحی پوست نیز حاوی کراتین است. لذا اگر کرم موبر برای مدت طولانی روی پوست باقی بماند، امکان آسیب رسیدن و تحریک پوست افزایش می یابد.

اگر کسی به این کرم های موبر حساسیت داشته باشد، باید چه کار کند؟

کرم های موبر ممکن است آلرژی زا (حساسیت زا) باشند. 

این آلرژی ممکن است به ماده اصلی کرم موبر، یعنی سدیم تیو گلیگولات و یا کلسیم هیدروکساید باشد.

همچنین ممکن است آلرژی به مواد نگهدارنده ، عطر و یا افزودنی های دیگر درون کرم موبر باشد.لذا بهتر است قبل از استفاده، کرم موبر را روی پوست خود تست کنید. 

به این ترتیب که مقداری از کرم موبر را به قسمت داخلی بازوی خود بمالید و پس از نیم ساعت آن را بشویید.

اگر در محل مالیدن کرم، التهاب و قرمزی و خارش ایجاد نشد، یعنی احتمالا به این کرم موبر حساسیت ندارید.

اگر فردی به کرم های موبر حساسیت داشته باشد، نباید از آنها استفاده کند، زیرا راهی برای حساسیت زدایی نسبت به این کرم ها وجود ندارد.

هرگز کرم موبر را روی پوست آسیب دیده (یعنی بریده، زخمی و...) استفاده نکنید. کرم موبر نباید روی پوست قرمز یا ملتهب(به هر دلیلی) استفاده شود. کرم موبر نباید نزدیک به ناحیه چشم مالیده شود.

باید هر چند وقت یک بار از کرم های موبر استفاده کرد؟

هیچ محدودیتی در دفعات استفاده از کرم های موبر وجود ندارد.

کرم های موبر چه انواعی دارند ؟

اشکال مختلف کرم های موبر در بازار وجود دارند. اشکال اسپری، ژل و موس نیز موجود است. ماده اصلی تشکیل دهنده این اشکال مختلف یکسان است و فرقی با هم ندارند.

برای خرید  کرم های موبر به چه نکاتی باید توجه کرد؟

ماده اصلی کرم های موبر یکی است. اما انواع کرم های موبر برای نواحی مختلف بدن وجود دارد؛ مثلا کرم موبر برای صورت با کرم موبر دیگر نواحی بدن تفاوت دارد. این تفاوت در غلظت ماده مؤثره ی آن است. 

کرم مخصوص صورت، ماده مؤثره ی رقیق تری دارد.

به غیر از مورد فوق، تفاوت دیگری در کرم های موبر وجود ندارد. انواع مختلف کرم های موبر بیشتر از نظر رنگ، عطر یا بسته بندی با هم فرق دارند. 

مهم این است که شرکت های سازنده، استاندارد تولید را رعایت کرده و از تبلیغات اغراق آمیز و گمراه کننده پرهیز کنند. برخی شرکت های سازنده، مواد افزودنی مثل ژل آلوئه را یا ترکیبات نرم کننده دیگر را به کرم اضافه می کنند.

تبلیغ کرم موبر دائمی، عجیب و غیر علمی است. هیچ کرم موبر با خاصیت از بین بردن دائمی موها وجود ندارد. حتی هیچ کرم موبری با خاصیت کاهش موهای زاید نیز وجود ندارد.

البته کرم هایی با خاصیت کاهش موهای زاید وجود دارند، ولی این کرم ها موبر نیستند. 

بلکه این کرم ها را مثل کرم معمولی روزی دو بار باید به ناحیه مودار مالید. در طی مصرف مداوم، به مرور زمان منجر به کاهش موهای زاید ناحیه مورد نظر می شوند.

این اثر کاهش موهای زاید تا وقتی ادامه می یابد که شما به مصرف آن کرم ادامه دهید. با قطع مصرف کرم موها به حالت طبیعی برمی گردند، یعنی اثر دائمی ندارند.

کرم های کاهنده موهای زاید که در حال حاضر در بازار داخلی ایران در دسترس هستند، فاقد شواهد و مدارک علمی کافی می باشند. 

مطالعاتی که خود شرکت سازنده یا تولید کننده ماده اولیه انجام می دهد، فاقد هر گونه ارزش علمی است.